Pagina 1 van 2

Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 22 aug 2011 22:33
door Tamara.
Vanmiddag was ik voor Bowie haar knie bij de dierenkliniek en daar een heel interessant gesprek gehad over gescheurde kruisbanden.

Hier op het forum en in de echte wereld :mrgreen: was het mij al opgevallen hoeveel honden wel niet een gescheurde kruisband krijgen of hebben gehad, ik heb mij daar al vaker over verbaasd.
Nou had ik daar vanmiddag een gesprek over en de rassen waarbij een gescheurde het meest voorkomen zijn de boxer en rottweiler. Wat ik heb begrepen komt de gescheurde kruisband het meest voor in een niet acute situatie en dat heeft te maken met de vorm van de knie/achterhand. Bij de windhondentypes bijvoorbeeld en hoe zij zijn gebouwd, daar komt het juist bijna helemaal niet voor.

Ik vraag mij dus meteen af als dat bekend is, is dat dan ook iets waarin de fokkerij iets mee gedaan wordt en of hier rekening mee wordt gehouden met het fokken. O is dit een gebied waar (nog) niet ove nagedacht wordt?

Gescheurde kruisbanden komt heel veel voor en het is, zover ik begrijp, bekend wat daar de voornaamste oorzaak van is. Zwart/wit gezien is dit indirect dus een erfelijke ziekte wat qua leed voor de hond met operaties en bijbehorende kostenplaatje voor eigenaren in dezelfde schaal gelegd kan worden zoals hd/ed.

Hebben jullie hier weleens wat over vernomen en/o wat vinden jullie hiervan of heb ik hetverkeerd begrepen?

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 22 aug 2011 22:43
door Inge
Bij de boxer noemen ze het zelfs een "boxerknie" :roll:

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 22 aug 2011 22:45
door Maeve
Hm, even vooropgesteld dat ik 0,0 ervaring heb met dit hoor. Maar ik denk dat het "gewoon" een blessure is die vaker voorkomt bij honden met een bepaalde bouw (dus inderdaad de stand van de achterhand). Windhonden hebben doorgaans een enorm sterke achterhand. Goed gehoekt, veel bespiering (meestal dan he, dit hangt ook van de individu af) en het zijn hele lichte honden. Rottweilers zijn minder gehoekt maar er zijn ook veel Rottweilers met overgewicht (meer belasting voor de spieren en gewrichten) die zo weinig lopen dat ze ook nog eens amper bespiering opbouwen. Dan is het risico bij een Rottweiler veel groter als het om dit soort blessures gaat.

Toen ik met Nilo bij de specialist liep vanwege een blessure in zijn voorpoot, dacht men dat het een gebroken sesambotje was. Dit schijnt veel voor te komen bij windhonden, had ook te maken met de bouw en beweging van die honden. Het hele verhaal weet ik niet meer, maar het was vrij uitzonderlijk bij een Toller. Terwijl het dus bij elke hond voor kan komen, want het was een doodgewone blessure die hij op liep door lomp gedrag :wink:

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 22 aug 2011 22:50
door dogo4ever
Binnen de Engelse Staff is het ook een regelmatig terug komende kwaal. En er wordt ook rustig gefokt met honden waarbij beiden banden zijn afgescheurd. Tja, wat ik daar van vind? Ik vind het bagger. Gewoon niet doen. Voor je het weet is het iets wat er aan het lijstje met voorkomende afwijkingen toegevoegd kan worden als er een ras omschrijving wordt gemaakt. Ik heb ook moeite met de makkelijke acceptatie die er is. Ach, bandje meer of minder gescheurd. Voor de rest is de hond toch een goede vertegenwoordiger?

En natuurlijk kan het door een trauma komen. Maar 2 bandjes die achter elkaar scheuren (omdat er 1 is gescheurd en door de zwaardere belasting gaat ook de ander bijvoorbeeld) vind ik teveel van het goede.

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 22 aug 2011 22:55
door Tamara.
Inge schreef:Bij de boxer noemen ze het zelfs een "boxerknie" :roll:
Klinkt niet echt positief :schrik: Is het iets wat als probleem erkend wordt of is het een bijkomend nadeel van de 'juiste' achterhand of wordt daar niet eens over nagedacht?

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 22 aug 2011 22:59
door Tamara.
Maeve schreef:Hm, even vooropgesteld dat ik 0,0 ervaring heb met dit hoor. Maar ik denk dat het "gewoon" een blessure is die vaker voorkomt bij honden met een bepaalde bouw (dus inderdaad de stand van de achterhand). Windhonden hebben doorgaans een enorm sterke achterhand. Goed gehoekt, veel bespiering (meestal dan he, dit hangt ook van de individu af) en het zijn hele lichte honden. Rottweilers zijn minder gehoekt maar er zijn ook veel Rottweilers met overgewicht (meer belasting voor de spieren en gewrichten) die zo weinig lopen dat ze ook nog eens amper bespiering opbouwen. Dan is het risico bij een Rottweiler veel groter als het om dit soort blessures gaat.
Maar als iedereen het als een 'gewone' blessure ziet dan wordt er sowieso niets aan gedaan, denk ik zo :wink: Overgewicht zal ook zeker een rol spelen omdat daardoor de belasting op een al niet goed gewricht groter is maar in de basis is het al niet goed.
Al zie ik niet veel (geen) boxers met overgewicht en geen bespiering. Het zijn in mijn ogen toch vrij actieve en vrij ranke/slanke honden.
Maeve schreef: Toen ik met Nilo bij de specialist liep vanwege een blessure in zijn voorpoot, dacht men dat het een gebroken sesambotje was. Dit schijnt veel voor te komen bij windhonden, had ook te maken met de bouw en beweging van die honden. Het hele verhaal weet ik niet meer, maar het was vrij uitzonderlijk bij een Toller. Terwijl het dus bij elke hond voor kan komen, want het was een doodgewone blessure die hij op liep door lomp gedrag :wink:
Blessures kan natuurlijk altijd :wink: En omdat het bij het ene ras minder voorkomt dan bij het andere ras, wil niet zeggen dat het niet voorkomt. Maar juist als bij 1 of meerdere rassen een blessure héél veel voorkomt, moet dat toch de mensen aan het denken zetten?

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 22 aug 2011 23:05
door Maeve
Dat is zeker waar. Bij Boxers verbaasd het me ook wel, omdat die ook vrij sterk gehoekt zijn. Je zou denken dat dat juist meer kracht in de achterhand geeft om dit te voorkomen. Of wellicht bereikt het het tegenovergestelde effect omdat de achterhand/rug te extreem zijn? Ik weet het niet, maar bij Rotties zie ik overgewicht en gebrek aan bespiering wel als een verklaring, met het feit dat alles maar zwaarder en breder gefokt moet worden natuurlijk.

Ik ben ook wel benieuwd naar de erfelijkheid hiervan. Is het dan echt een zwakke plek in het lichaam, of een blessure waar bepaalde rassen een groter risico op hebben vanwege hun bouw?

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 22 aug 2011 23:09
door Inge
Tamara. schreef:
Inge schreef:Bij de boxer noemen ze het zelfs een "boxerknie" :roll:
Klinkt niet echt positief :schrik: Is het iets wat als probleem erkend wordt of is het een bijkomend nadeel van de 'juiste' achterhand of wordt daar niet eens over nagedacht?
Geen idee, ik verdiep me momenteel niet meer in het ras. :wink: Maar mijn ervaringen uit het verleden waren niet echt positief...het heeft vrij lang geduurd voordat er op heupen en ellebogen werd geröntgend (doen ze nu wel geloof ik), voor er naar het hart werd gekeken (doen nu een hoop fokkers wel), voor er naar de ruggen gekeken werd ivm spondylose (geen idee of dat inmiddels wel gebeurt). Ik weet ook niet hoe het nu staat met epilepsie.
Een jaar of 15/16 geleden zouden we een boxer overnemen van een studiegenoot, die mankte behoorlijk (behalve als hij rende, dan zag je niets) en dat was een boxerknie volgens hun dierenarts, was gewoon een boxerkwaal... Onze dierenarts raadde ons destijds af deze hond te nemen omdat hij niet dacht dat dit ooit goed zou komen. Hij is teruggegaan naar mijn studiegenoot, is opengemaakt en weer dichtgenaaid... doordat hij er al zo'n tijd op liep was er niets meer aan te doen. Er was geen spier en geen band meer over in die knie.

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 22 aug 2011 23:11
door alm@
Ik heb hier een herder met een rechte rug die goed gehoekt is. En toch scheurt ze 2 kruisbanden. De orthopeed verbaasde zich er wel enigszins over.

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 22 aug 2011 23:19
door Marjoleine
Ik heb eens een ding gedaan over knietjes en toen kwam dit ook naar voren. Bij een slecht gehoekte knie is de kans domweg groter.
Maar er speelt ook nog iets anders mee volgens een andere orthopeed, namelijk het in aanleg matige kwaliteit hebben van kraakbeen en banden.
En dat klinkt me dan weer niet zo raar in de oren, dat speelt ook mee bij bv instabiele ruggen.
Daar komen de problemen door de combinatie van bouw en slechte kwaliteit kraakbeen, is de algemene opvatting, en dat lijkt me legitiem gedacht.

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 22 aug 2011 23:26
door alm@
Klinkt mij vrij logisch in de oren Marjolein.

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 22 aug 2011 23:33
door Tamara.
Marjoleine schreef:Ik heb eens een ding gedaan over knietjes en toen kwam dit ook naar voren. Bij een slecht gehoekte knie is de kans domweg groter.
Maar er speelt ook nog iets anders mee volgens een andere orthopeed, namelijk het in aanleg matige kwaliteit hebben van kraakbeen en banden.
En dat klinkt me dan weer niet zo raar in de oren, dat speelt ook mee bij bv instabiele ruggen.
Daar komen de problemen door de combinatie van bouw en slechte kwaliteit kraakbeen, is de algemene opvatting, en dat lijkt me legitiem gedacht.
Klinkt inderdaad heel logisch :wink: Op de bouw daar kun je als fokker dus wel op selecteren en invloed op uitoefenen. Daar verklein je de kans al mee, ook als een hond ook nog eens een matige kwaliteit heeft van kraakbeen en banden. n ieder geval wel invloed op uitoefenen
Of wordt dit probleem maar voor lief genomen omdat de (zeer) steile achterhand gewoon bij het ras hoort?

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 22 aug 2011 23:46
door Barnsley
Marjoleine schreef: Maar er speelt ook nog iets anders mee volgens een andere orthopeed, namelijk het in aanleg matige kwaliteit hebben van kraakbeen en banden.
En dat klinkt me dan weer niet zo raar in de oren, dat speelt ook mee bij bv instabiele ruggen.
Daar komen de problemen door de combinatie van bouw en slechte kwaliteit kraakbeen, is de algemene opvatting, en dat lijkt me legitiem gedacht.
Geen idee of het erfelijk is, het lijkt mij meer met de bouw/stand van de achterbenen en de hoekingen te maken te hebben.
Echter, Gordo mankeert wat aan zijn rug, en heeft artrose(En onlangs zijn kruisband gescheurd).
Zijn nestbroer heeft ook zijn kruisband al gescheurd, en heeft ook artrose..

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 23 aug 2011 06:29
door **Nancy**
Onze Candy had een band gescheurd in haar achterpoot én en breuk in het bot.

Maar dit was echt een ongeluk.
Ik wilde met haar aan warming-up gaan doen.
We zouden gaan trainen op kunstgras.
Ze stond voor mij,en ik geef haar het commando "naast" Vanuit de naastpositie wilde ik met haar opbouwend gaan lopen.
Ze wil dus de oefening uitvoeren en maakt een best ruime draai,met de intensie om naast mij te komen zitten.
Maar in die draai hoor ik ineens vanalles kraken/knappen,en toen was het gebeurd :ugh:
Haar voetje was niet meegedraaid met de rest van haar poot. Dit kwam dus door de ondergrond (kunstgras)

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 23 aug 2011 06:50
door bram en thijs
Bij Thijs was het gewoon dikke pech, hij was aan het spelen in de kamer, draaide maar helaas bleef zijn poot staan. Zo gaat dat bij mensen ook wel eens en het is een vrij klassieke manier van de boel afscheuren.

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 23 aug 2011 08:11
door S@ndr@
Ik zie het op het Cane Corso forum ook wel vaak voorbij komen, maar ook daar zitten vaak honden tussen die wat steiler zijn.
Er wordt door sommige fokkers wel serieus werk van gemaakt om dat in de gaten te houden, andere zijn dan weer stront makkelijk

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 23 aug 2011 08:13
door M@scha
dogo4ever schreef:Binnen de Engelse Staff is het ook een regelmatig terug komende kwaal. En er wordt ook rustig gefokt met honden waarbij beiden banden zijn afgescheurd. Tja, wat ik daar van vind? Ik vind het bagger. Gewoon niet doen. Voor je het weet is het iets wat er aan het lijstje met voorkomende afwijkingen toegevoegd kan worden als er een ras omschrijving wordt gemaakt. Ik heb ook moeite met de makkelijke acceptatie die er is. Ach, bandje meer of minder gescheurd. Voor de rest is de hond toch een goede vertegenwoordiger?

En natuurlijk kan het door een trauma komen. Maar 2 bandjes die achter elkaar scheuren (omdat er 1 is gescheurd en door de zwaardere belasting gaat ook de ander bijvoorbeeld) vind ik teveel van het goede.

eens

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 23 aug 2011 09:13
door monky555
amerikaans staffords hebben er ook veel last van :wink: ik vind het door mijn ervaring met monky doodeng, en zou der ook niet mee fokken. Ik vind een hond gewoon 'niet gezond' en dus niet goed genoeg :wink:

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 23 aug 2011 09:44
door Tulp
Onze dierenarts zegt ook dat het meer met de kwaliteit van de banden te maken heeft dan met de stand van de achterhand. In ons ras is het een groot probleem en het zou al helpen als fokkers eens stopten met geopereerde honden te gebruiken.
Binnenkort zal het wel uit de verzekering gaan zodat de verantwoording om op de knieen te letten meer terug bij de fokkers komt te liggen, waar het thuis hoort in mijn ogen.

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 23 aug 2011 11:15
door Hayley84
dogo4ever schreef:Binnen de Engelse Staff is het ook een regelmatig terug komende kwaal. En er wordt ook rustig gefokt met honden waarbij beiden banden zijn afgescheurd. Tja, wat ik daar van vind? Ik vind het bagger. Gewoon niet doen. Voor je het weet is het iets wat er aan het lijstje met voorkomende afwijkingen toegevoegd kan worden als er een ras omschrijving wordt gemaakt. Ik heb ook moeite met de makkelijke acceptatie die er is. Ach, bandje meer of minder gescheurd. Voor de rest is de hond toch een goede vertegenwoordiger?

En natuurlijk kan het door een trauma komen. Maar 2 bandjes die achter elkaar scheuren (omdat er 1 is gescheurd en door de zwaardere belasting gaat ook de ander bijvoorbeeld) vind ik teveel van het goede.
Bij Rossi zijn ze ook allebei afgescheurd inderdaad.
Binnen 4 maanden was ik 4000 euro lichter.

Bij haar is het ook duidelijk gekomen door haar bouw, ze heeft hele slechte hoekingen in haar achterhand.

http://www.millarium.nl/tplo-operatie.html

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 24 aug 2011 13:41
door ArCee
Tamara. schreef:Vanmiddag was ik voor Bowie haar knie bij de dierenkliniek en daar een heel interessant gesprek gehad over gescheurde kruisbanden.

Hier op het forum en in de echte wereld :mrgreen: was het mij al opgevallen hoeveel honden wel niet een gescheurde kruisband krijgen of hebben gehad, ik heb mij daar al vaker over verbaasd.
Nou had ik daar vanmiddag een gesprek over en de rassen waarbij een gescheurde het meest voorkomen zijn de boxer en rottweiler. Wat ik heb begrepen komt de gescheurde kruisband het meest voor in een niet acute situatie en dat heeft te maken met de vorm van de knie/achterhand. Bij de windhondentypes bijvoorbeeld en hoe zij zijn gebouwd, daar komt het juist bijna helemaal niet voor.

Ik vraag mij dus meteen af als dat bekend is, is dat dan ook iets waarin de fokkerij iets mee gedaan wordt en of hier rekening mee wordt gehouden met het fokken. O is dit een gebied waar (nog) niet ove nagedacht wordt?

Gescheurde kruisbanden komt heel veel voor en het is, zover ik begrijp, bekend wat daar de voornaamste oorzaak van is. Zwart/wit gezien is dit indirect dus een erfelijke ziekte wat qua leed voor de hond met operaties en bijbehorende kostenplaatje voor eigenaren in dezelfde schaal gelegd kan worden zoals hd/ed.

Hebben jullie hier weleens wat over vernomen en/o wat vinden jullie hiervan of heb ik hetverkeerd begrepen?
Ik heb dit probleem ook eens opgevangen bij een Rottweiler van een maand of 8. Daar zaten op die leeftijd al kunststof kruisbanden in, wat ik persoonlijk belachelijk vind. Dat zou officieel niet moeten mogen bij een hond van die leeftijd. :jank:
Ik kan er geen zinnig woord over zeggen wat nu de oorzaak hiervan is. Zelf denk ik, dat veel mensen hun hond als snel tever laten gaan, of te zwaar belasten. Ik bedoel, een Rottweiler pupje laten ravotten met een Leonberger van 5 jaar oud (om eens te noemen) is natuurlijk vragen om problemen.
OF dat de kernoorzaak is, geen idee, maar zoals gezegt, ik zie wel eens combinaties met elkaar ravotten dat ik denk, NU zou ik dat kleine ding dus aanlijnen, maar de werkelijke eigenaren doen dat dus niet.
Dus, of je er zelf ook iets kunt doen, geen idee. Of je het zelf kunt vermijden? Ook geen idee, maar of dit erfelijk is lijkt me iets tever gezocht, of te makkelijk verzonnen eerlijk gezegt, maar ik kan het niet hard maken.

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 24 aug 2011 13:44
door ArCee
monky555 schreef:amerikaans staffords hebben er ook veel last van :wink: ik vind het door mijn ervaring met monky doodeng, en zou der ook niet mee fokken. Ik vind een hond gewoon 'niet gezond' en dus niet goed genoeg :wink:
Misschien dat het bij Staffords en Rottweilers etc komt omdat de spieren zich sneller ontwikkelen ten opzichte van de kruisbanden en andere zaken zoals aanhechtingen, pezen, kraakbeen etc?"
Bij dat soort gespierde en sterke rassen moet je ze dus eigenlijk in toom houden, tot het moment dat je weet dat alles zich ontwikkeled heeft, maar da's soms makkelijker gezegt als gedaan want hou zo'n bommetje buskruit maar eens rustig, ik weet het :U:

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 24 aug 2011 13:59
door dogo4ever
ArCee schreef:
monky555 schreef:amerikaans staffords hebben er ook veel last van :wink: ik vind het door mijn ervaring met monky doodeng, en zou der ook niet mee fokken. Ik vind een hond gewoon 'niet gezond' en dus niet goed genoeg :wink:
Misschien dat het bij Staffords en Rottweilers etc komt omdat de spieren zich sneller ontwikkelen ten opzichte van de kruisbanden en andere zaken zoals aanhechtingen, pezen, kraakbeen etc?"
Bij dat soort gespierde en sterke rassen moet je ze dus eigenlijk in toom houden, tot het moment dat je weet dat alles zich ontwikkeled heeft, maar da's soms makkelijker gezegt als gedaan want hou zo'n bommetje buskruit maar eens rustig, ik weet het :U:
Ik kan alleen voor de Engelse Stafford spreken maar rustig houden als pup/jonge hond vind ik niet dat het nodig zou moeten zijn. Ik begeleid een pup of jonge hond ook wel. Als ik zie dat ze over de top gaan dan las ik een pauze in maar niet extreem strikt. Ze mogen lekker pupperen en puberen.

Fokken met honden die al die problemen hebben gehad, fokken met honden met een foute constructie is vragen om problemen vind ik. En ik denk dat het steeds extremere lijf op het nog steeds dezelfde binnenwerk dat dat ook niet mee helpt. Het "binnenwerk" krijgt steeds meer te dragen en verdragen. En dat gaat het rustig houden van jonge honden of pups niet aan mee helpen om dan problemen te voorkomen.

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 24 aug 2011 15:33
door Elmo/maureen
Onze vorige hond heeft dat ook gehad (yorkshire terrier, stamboomloos), hoe het gekomen is weet ik niet meer. Maar ik weet nog wel dat de specialist zei dat de kans groot was dat zijn andere knie ook geopereerd zou moeten worden.

dat is er toen niet van gekomen omdat bij de 2e knie, hij al vrij oud was.

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 24 aug 2011 21:02
door Hayley84
Hier kun je de bouw van Rossi een beetje zien:

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

resultaat:

Eerst rechts:

Afbeelding

10 weken later links:

Afbeelding

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 24 aug 2011 21:11
door Marjoleine
Inge O schreef:
Djeek schreef:Geen idee of het erfelijk is, het lijkt mij meer met de bouw/stand van de achterbenen en de hoekingen te maken te hebben.
en die bouw is niet erfelijk dan?
Exact.

Zoals ik al zei: bouw en kwaliteit van kraakbeen, pezen en banden.
En dat is allemaal erfelijk uiteraard.

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 24 aug 2011 21:16
door Tamara.
Zo, dat is best een steile achterhand. Is dit standaard bij de engelse staff? En hoe gaat het nu, na de operaties?

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 24 aug 2011 21:21
door sbientje
interessant topic.. Bij labradors hoor je het ook steeds meer, slechte banden, en ook wel gescheurde kruisbanden. Het lijkt mij idd een erfelijke kwestie. het is niet zo dat de meeste labradors heel erg steil zijn..

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 24 aug 2011 22:06
door dogo4ever
Tamara. schreef:Zo, dat is best een steile achterhand. Is dit standaard bij de engelse staff? En hoe gaat het nu, na de operaties?
Een steile achterhand is niet iets wat hoort bij de Engelse Staff zoals het bijv. standaard hoort bij de Chow Chow.

Re: Rassen/fokken en gescheurde kruisbanden

Geplaatst: 25 aug 2011 10:55
door Hayley84
Tamara. schreef:Zo, dat is best een steile achterhand. Is dit standaard bij de engelse staff? En hoe gaat het nu, na de operaties?
Het hoort niet zo te zijn nee.
Ik hoor het wel steeds vaker dus er mag zeker wel op gelet worden.

Het gaat nu wel aardig, ze mag niks extreems doen, ik kan ook echt niet meer gaan sporten.
Ze had ook beginnend artrose in beide knieeen namelijk.

Ach, ze gaat nog wel mee fietsen en wandelen, ze vindt het wel best zo.
Ze heeft wel echt O benen gekregen en een raar loopje maar ja ...